Indien uw onderneming producten verkoopt en levert aan een ander bedrijf, wordt dat andere bedrijf in principe eigenaar van deze producten. Maar wat nu als uw handelspartner uw facturen vervolgens niet betaald? Of zelfs failliet gaat? Om in zulke gevallen de mogelijke ‘schade’ zoveel mogelijk te beperken, is het vaak verstandig om voor het sluiten van de overeenkomst al een eigendomsvoorbehoud af te spreken. Deze blog gaat over wat een eigendomsvoorbehoud is en de rol hiervan bij een faillissement.

Het eigendomsvoorbehoud

Een eigendomsvoorbehoud brengt mee dat uw bedrijf eigenaar blijft van de door uw bedrijf geleverde producten, zolang geen betaling heeft plaatsgevonden. Uitgangspunt is dat deze producten dan ook kunnen worden opgeëist zolang ‘de rekening’ nog niet is betaald. Er zijn twee typen eigendomsvoorbehoud:

1. Het ‘enge’ eigendomsvoorbehoud

Hierbij blijft uw onderneming eigenaar van de producten die niet zijn betaald en worden producten die wel zijn betaald eigendom van de kopende partij.

2.  Het ‘uitgebreide’ eigendomsvoorbehoud

Dit eigendomsvoorbehoud is ‘uitgebreider’ omdat het niet alleen zit op de producten die nog niet zijn betaald, maar ook op producten die al wel zijn geleverd en betaald, totdat de volledige vordering is betaald.

Eigendomsvoorbehoud niet meer van toepassing

Sommige landen kennen overigens ook een derde variant: het verlengde eigendomsvoorbehoud. Bij deze variant werkt het eigendomsvoorbehoud ook door in de producten waarin de door uw onderneming geleverde producten zijn verwerkt. Naar Nederlands recht is dat echter niet mogelijk. Sterker nog, in zulke gevallen van zogenaamde natrekking, vermenging of zaaksvorming kan uw onderneming vaak geen beroep meer doen op een eigendomsvoorbehoud. Indien het product niet is verwerkt, maar inmiddels is ‘doorverkocht’, slaagt een beroep op een eigendomsvoorbehoud vaak niet, omdat derde partijen beschermd worden indien zij ‘te goeder trouw’ zijn.

Algemene voorwaarden

Een eigendomsvoorbehoud wordt veelal opgenomen in de algemene voorwaarden. In de praktijk ontstaan in dat kader vaak juridische problemen, omdat de algemene voorwaarden niet op de juiste wijze zijn verwoord en/of tot stand zijn gekomen. Het gaat het bestek van deze blog te buiten om hier uitgebreid op in te gaan. Het is echter belangrijk om hier aandacht aan te schenken door met name:

• Het eigendomsvoorbehoud goed te omschrijven in de algemene voorwaarden;
• De algemene voorwaarden op de juiste (juridische) wijze van toepassing te verklaren op de overeenkomst tussen uw onderneming en de afnemer;
• De algemene voorwaarden ‘ter hand te stellen’ aan de afnemende partij. 

Faillissement

Bij een geslaagd beroep op een eigendomsvoorbehoud kunt u uw goederen in beginsel dus opeisen. Dit is zelfs het geval bij een faillissement van uw afnemer. Het is dan echter wel van belang dat u zo spoedig mogelijk aan de faillissementscurator kenbaar maakt en onderbouwt waarom u van mening bent dat er sprake is van een eigendomsvoorbehoud, op welke goederen dit voorbehoud (mogelijk) zit en deze goederen op te eisen.

Doet u dit niet of te laat, dan loopt u namelijk het risico dat de goederen door de curator worden of al zijn verkocht ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers. Weliswaar bent u ook één van die schuldeisers, maar in de praktijk ziet een groot deel van de ‘concurrente schuldeisers’ vaak geen of slechts een fractie van hun openstaande vordering terug bij de afwikkeling van het faillissement. Bij een geslaagd beroep op een eigendomsvoorbehoud heeft u echter een meer bevoorrechte positie en kunt u dus de ‘schade’ mogelijk beperken.

CKV Advocaten is u graag van dienst

Bij CKV Advocaten hebben wij een team van advocaten voor u klaar staan dat u graag verder op weg helpt in dit complexe juridische doolhof. Zo kunt u bijvoorbeeld bij onze specialist mr. Maartje Beeker terecht voor advies over en het opstellen van algemene voorwaarden. Daarnaast zijn onze advocaten mr. Thim Pierik en mr. Thomas Spoler niet alleen thuis in het contracten- en goederenrecht, maar worden zij ook met enige regelmaat door de rechtbank benoemd tot faillissementscurator. Dit maakt dat zij als geen ander de werking van een goed werkend eigendomsvoorbehoud kennen, uw zaak ‘van meerdere kanten’ kunnen belichten en hierin snel kunnen schakelen. Juist in het geval dat uw afnemer toch onverhoopt failliet blijkt te gaan, is een goed contact met de curator van wezenlijk belang om niet het spreekwoordelijke kind van de rekening te zijn.

Heeft u vragen of juridische bijstand nodig? Neemt u dan gerust contact met ons op door te bellen (038-4556055) of een e-mail te sturen naar: info@ckv-advocaten.nl.